Afdrukbare versie   |  

Laatst bijgewerkt op 22.01.2021

Persberichten

Op 20 november 2020 werd, na een iets meer dan 2 jaar durende strijd tegen de Afrikaanse varkenspest (AVP), de opheffing van de beperkingsgebieden goedgekeurd door de Europese Commissie. Op 21 december 2020 herwon België de ziektevrije status "Afrikaanse varkenspest" voor alle suidae (varkens en everzwijnen, zowel in het wild als in gevangenschap) op het niveau van de Wereldorganisatie voor dierengezondheid (OIE).

Daarom wordt dan ook het ministerieel besluit van 26 september 2018 betreffende noodmaatregelen ter bestrijding van Afrikaanse varkenspest op 15 januari 2021 ingetrokken. Het wordt vervangen door het ministerieel besluit van 20 januari 2021 betreffende preventieve maatregelen tegen Afrikaanse varkenspest.

Door de intrekking van het MB wordt het verbod op herbevolken in de oorspronkelijke besmette zone opgeheven. Varkenshouders die tussen 29 september en 2 oktober 2018 hun dieren preventief moesten laten slachten, kunnen dus weer varkens houden.

Daarnaast is het weer mogelijk om, conform de regels en de bioveiligheidsmaatregelen, varkens van verschillende herkomst op hetzelfde voertuig te laden, zowel voor slachtvarkens als voor fokvarkens. Ook is het weer mogelijk om een lading fokvarkens te lossen op verschillende bedrijven. 

Het blijft desondanks belangrijk om waakzaam te zijn. De Afrikaanse varkenspest circuleert nog steeds in Oost-Europa en het virus heeft zich in september verder verspreid naar het grensgebied in Duitsland met Polen. Ons land volgt, net als alle Europese landen, de situatie aandachtig op om zo een tweede introductie van het virus te voorkomen.

Hoewel de ziekte nu is uitgeroeid handhaaft het Waalse Gewest in het zuiden van de provincie Luxemburg nog steeds strenge toezichts- en controlemaatregelen. Dit moet voorkomen dat deze zones te snel opnieuw bevolkt worden door wilde everzwijnen. In de toekomst zullen ze geleidelijk aan worden afgebouwd, volgens een reeds vastgestelde strategie.

Ter herinnering

Meer dan twee jaar geleden – op 13 september 2018 – werden in ons land de eerste besmettingen van Afrikaanse Varkenspest (AVP) bij everzwijnen vastgesteld. Vanuit Etalle, een plaats in het zuiden van de provincie Luxemburg, heeft de ziekte zich in de loop van de maanden westwaarts en noordwaarts verspreid onder de everzwijnpopulatie.

De Belgische varkenspopulatie is al die tijd gevrijwaard gebleven van elke besmetting.

Als gevolg van deze besmettingen, verloor België zijn vrije status voor AVP bij wilde everzwijnen zoals bepaald door de Wereldorganisatie voor diergezondheid (OIE). Aangezien er al die tijd geen besmettingen werden vastgesteld bij gehouden varkens en everzwijnen in gevangenschap heeft ons land wel steeds de vrije OIE-status voor AVP voor gehouden dieren behouden.

Het FAVV en het Waals Gewest hebben, tijdens een intense samenwerking, zeer snel ingegrepen door beperkingsgebieden af te bakenen overeenkomstig de regelgeving van de Europese Unie, en een reeks strenge beheersmaatregelen in te voeren. Het doel was om zo snel en zo efficiënt mogelijk het AVP-virus op Belgisch grondgebied uit te roeien en de introductie ervan in de varkensbedrijven te voorkomen.

Sinds april 2019 is de toestand stabiel en werden nog maar weinig nieuwe besmettingen bij everzwijnen vastgesteld. De laatste bevestigde besmetting op een vers kadaver dateert van 11 augustus 2019. Nadien werden nog wel 6 gevallen gevonden maar het ging hier telkens om gevonden beenderen van everzwijnen die verschillende maanden voordien gestorven waren.
De laatste update van het aantal positieve gevallen bij everzwijnen kan u vinden op de website van het Waalse Gewest: https://www.wallonie.be/fr/peste-porcine-africaine

Historiek van de zones

De zones die van bij de aanvang zijn afgebakend rond de besmettingen, zijn in de loop der maanden verschillende keren aangepast aan de verspreiding van de ziekte.

• Initieel werd op 14 september 2018 een voorlopige besmette zone afgebakend.
  In deze zone werden er maatregelen genomen, zowel voor wilde everzwijnen als voor gehouden varkens. Tussen 29 september en 2 oktober 2018 werden in deze zone alle gehouden varkens geslacht na een beslissing van de federale Minister van Landbouw. Het opnieuw bevolken van deze bedrijven werd sindsdien verboden.

Besmette zone

• Deze zone werd op 23 november 2018 – eens er een duidelijker zicht was op de situatie – vervangen door de in de Europese regels voorziene twee zones:
• Zone II of de besmette zone is de zone waar de besmette everzwijnen zich bevinden.
• Zone I is een bufferzone die de zone II volledig omringt.
  

• In deze zones I en II waren maatregelen van toepassing voor zowel everzwijnen als gehouden varkens, in overeenstemming met de Europese wetgeving.
  
  
• Door de vondst van besmette dode everzwijnen buiten het besmette gebied werden de zones in januari, februari en maart van 2019 en januari 2020 uitgebreid naar het westen en het noorden.
  Op 15 mei 2020 werd beslist om zone II opnieuw te verkleinen op basis van volgende criteria:

• Het laatste positieve geval in de omgezette deelzone dateert van 17 februari 2019.
• De inspanningen op het gebied van passieve en actieve bewaking werden sindsdien ongewijzigd gehandhaafd, en alle dood aangetroffen of geschoten everzwijnen werden negatief getest op AVP.
• In dit deelgebied van deel II blijven geen gedomesticeerde varkens over, aangezien alle bedrijven in september 2018 werden geruimd zonder te mogen herbevolken.

Onderstaande video toont aan hoe deze evolutie plaats vond:

• Op 20 november 2020 werden alle zones opgeheven. Er zijn geen gereglementeerde zones meer in België.

De maatregelen van het Waalse gewest voor de everzwijnen en alle activiteiten in de bossen in de zones kunnen op de volgende link geraadpleegd worden: http://www.wallonie.be/fr/actualites/mesures-de-lutte-contre-la-peste-porcine-africaine

De maatregelen voor de varkens kan u raadplegen onder de rubriek "Maatregelen en preventie".